matbaa nedir?

Matbaa, görsel, şekil ya da yazıların genellikle kâğıt, kumaş, deri veya bunlar benzer malzemelerin üzerine bastırılıp çıkartılmasına ve baskılı materyallerin çoğaltılmasına yarayan bir sistem olarak tanımlanabilir. Matbaanın diğer bir adı basım evidir. Matbaacılık günümüzde bir meslek olarak varlığını sürdürmektedir.  Matbaacılık ile alakalı tarihte ki ilk örnekler Uzak Doğu’ da görülmüştür. Matbaa ile alakalı makine teknik olarak henüz çok gelişmemiş olsa da MS 593 yılında Çin’ de icat edilmiştir. Bu yöntem tamamıyla ağaç oyma tekniğinden ibarettir. Tek tek harflerin kullanılarak baskının yapılması da Pi Sheng adlı bir Çinli M.S. 1040 yılında porselenden oluşturduğu harflerin kullanılarak denendiği söylenmektedir. Pi Sheng, hazırlamış olduğu baskıları tamamlamasından sonra oluşturduğu kalıbı tekrar bir ısıtma işleminden geçirerek üzerinde yer alan bütün harfleri tek tek sökmüştür. Sırada ki baskı için harfleri tekrar hazırlama imkanının sunulduğu bu teknik sayesinde günümüzde ‘ tipo baskı’ şeklinde adlandırılan baskı alternatifinin temellerini atılmıştır.

 

Matbaa, MS 700 yılında ilk basılı gazetenin Pekin’ de çıkmasından sonra günümüze kadar sürekli gelişerek varlığını sürdürmüştür. Aynı zamanda 8.yy’da Japonya’ da matbaa baskısının yapıldığı yönünde bazı kanıtlar mevcuttur. İmparatoriçe Shotoko, Budizm’ e yönelik kutsal metinleri Sanskrit dilinde ve Çin alfabesini kullanarak matbaada baskısını yaptırmıştır. Tarihte ki en eski ve eksiksiz olarak baskısı yapılan kitap ‘Tianemmen ruloları’ dır ve M.S. 868 yılında Çin’ de baskısı yapılmıştır.

.

Tarihte Tun-Huang mağarasında rastlanılan buluntular, matbaayı Çinlilerden Uygurların aldığını ve Uygurların 9. yy itibariyle matbaa ile ilgilendiklerini göstermektedir. Bunun yanı sıra matbaanın tam olarak bağımsız bir şekilde mi geliştirildiği yoksa Çin’ den mi geldiği henüz bilinmemektedir. Mısır ‘da matbaaya yönelik çalışmalar 4.yy itibariyle kumaş üzerine ağaç oyma kalıplar kullanılarak baskı işlemi yapılmaktaydı. Bunun yanı sıra ağaç oyma tekniği kullanılarak 9 ve 10.yy’larda ilk olarak Mısır’ da Arapça metinlerin baskısı yapılmıştır

WhatsApp Destek
Nasıl Yardımcı Olabilirim?
Töles Reklam
Merhaba